Yaz Meyvelerine Alerjiniz mi Var?

“Şeftalinin tüyleri beni rahatsız ediyor.” “Kayısı, erik ve kiraza dokunamıyorum bile.” “Kavun, karpuz yedikten sonra kaşıntım başlıyor.” Tüm bu şikayetlerin nedeni tahmin etmeyeceğiniz besinlere olan alerjiniz olabilir. Çoğunluğunu yaz meyvelerinin oluşturduğu pek çok meyve ve sebze “Ağız alerjisi” denilen ve toplumda sıklıkla görülen sağlık problemine neden olabiliyor. Polen-Besin alerji sendromu, saman nezlesi olan kimi hastalarda bazı meyve ve sebzelere karşı ağızda alerji olması durumudur. Huş ağacı veya ot polenlerine alerjisi olan hastaların yaklaşık yüzde 40’ında saptanmıştır. Nedeni, polenlerdeki alerjenlerle bazı besinlerdeki alerjenlerin benzeşmesidir. Genellikle yaşça büyük çocuklarda ve erişkinlerde görülür. Ağız Alerjisinin Belirtileri Nelerdir? Belirtileri arasında dudaklarda, ağızda ve boğazda yanma ve kaşıntı; gözlerde sulanma ve kaşıntı; hapşırık ve burun akıntısı görülebilir. Ağır durumlarda “ürtiker (kurdeşen)” gelişebilir. Çok daha nadiren kusma, ishal, astım belirtileri ve hatta şok ortaya çıkabilir. Bazı hastalarda söz konusu meyveyi soymak, hatta dokunmak bile ciltte kaşıntı, döküntü ve şişmeye neden olabilir. Belirtiler, çoğunlukla besinle temastan dakikalar sonra ortaya çıkar, nadiren bir saati aşan sürede görülür. Şikayetler, yılın herhangi bir zamanı görülebilse de, polen mevsiminde en kötü halini alır. Bu rahatsızlığa en çok çiğ besinler neden olur. Bunun sebebi, besinler pişirildiğinde alerjiye neden olan proteinlerin çoğu zaman etkilerini yitirmesidir. Ancak fındık bunun dışındadır, pişirildiğinde dahi belirtilere neden olabilir Hangi Besinler Alerjiye Sebep Olabilir? Huş ağacına alerjisi olanlarda kivi, elma, armut, şeftali, nektarin, kayısı, kiraz, erik, kereviz, havuç, maydanoz, patates, domates, biber, mercimek, fasulye, kişniş, rezene, erik, fındık, fıstık, badem ve ay çekirdeği ile belirtiler görülebilir. Çimen polenleri alerjisinde; kavun, karpuz, kivi, portakal ve domates şikayete neden olabilir. Yine sıklıkla alerjiye sebep olan bitkilerden pelin otu alerjisinde kereviz, havuç, kavun, karpuz ve elma ile oral alerji sendromu gelişebilir. Bir polene alerji olması, o polenle ilişkili besinlerin hepsi ile sorun yaşanacağı anlamına gelmez. Ağız Alerjisi’ne Tanı Koyma Tanıda en önemli nokta, kişinin daha önce o besini yediğinde belirtilerinin olmasıdır. Deri testleri ve kan tetkikleri de tanıda yardımcı olabilir. Çoğu hastada belirtiler hafiftir ve genellikle ilerlemez. Tedavi Süreci Şu anda bu durumu ortadan kaldıracak bir tedavi yöntemi bulunmadığından sorumlu besinden kaçınmak, ya da pişmiş olarak tüketmek gerekmektedir. Bazen meyvenin kabuğunun soyulması da işe yarayabilir. Bunun nedeni, şeftali gibi kimi meyvelerin kabuğundaki alerjen miktarının meyvenin etli kısmına göre daha fazla olmasıdır.