Kadınların Korkulu Rüyası MENOPOZ

KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM UZMANI OP.DR.İBRAHİM SÖZEN'E MENOPOZ VE TEDAVİ YOLLARINI SORDUK... MENOPOZ NEDİR? Kadının adetlerinin kesilmesi olarak tarif edebileceğimiz menopoz latince menses yani adetin pause yani durması anlamındadır. Bir kadının yumurtalık aktivitesinin azalması sonucunda adetlerinin tamamen kesilmesi durumuna menopoz denir.Op.Dr.İbrahim Sözen sözlerine şöyle devam ediyor, adet görmemeye neden olan başka bir neden yoksa 6 ay boyunca kadının adet görülmemesi durumunda kesin menopoz teşhisi konulur. Ülkemizde ortalama menopoza girme yaşı 46-48 civarındadır, dünyada ortalama menopoz yaşı 51 civarındadır. MENOPOZA GİRMİŞ KADINLARI NASIL BİR SÜREÇ BEKLİYOR? Vücutta yumurtalıklarda yumurta sayısının azalması östrojen hormonunun azalmasına yol açar. Kadında pekçok metabolik ve fiziksel değişiklikler olur. Menopoza giren kadın öncelikle adet düzensizlikleri, vajinada meydana gelen kuruluk ve libido azalması gibi cinsel sorunlar ve ilerleyen zamanda kemik erimesi ve kalp hastalıkları gibi problemler yaşabilir. MENOPOZ TEŞHİSİ NASIL KONUR? Premenopoz terimi menopoz öncesi yani adetlerin tamamen kesilmesinden önceki bir kaç yılı tarif eder. Bu dönemde yumurtalık hormonları yavaş yavaş azalır ve adet düzensizlikleri meydana gelir, kadının hamile kalma yeteneği çok azalır. Bu dönemde kanda bakılan FSH hormonunda yükselmeler başlar. FSH hormonu kanda adetin ilk günleri genellikle 3. günü bakılarak değerlendirilir. Bu hormondaki yükselmenin başlıca nedeni İnhibin hormonundaki düşmedir.Yumurtalıklarda bulunan foliküller yani yumurta hücreleri azaldığından İnhibin hormonu üretimi azalır, bu da beyinden salgılanan FSH hormonunun artmasına neden olur. FSH hormonunun artmasının asıl nedeni östrojenin azalması değildir, İnhibinin azalmasıdır. Bu dönemde östrojen seviyeleri normal olabilir. Bu nedenle menopoz teşhisi konulurken östrojen değerinin pek önemi yoktur, önemli olan FSH değeridir. Östrojen, progesteron ve LH hormonu seviyeleri bu dönemde genellikle değişmez menopoz teshisinde önemli değildir. Teşhisde en önemli kriterler muayene ve kanda bakılan FSH hormon düzeyidir. Sadece ultrason ile menopoz teşhisi konulamaz. Menopozun tanımı 6 ay aralıksız adet görmeme olduğu için aslında kesin teşhis için bu sürenin geçmiş olması gerekir, yani son teşhis geriye dönük olarak konur. MENOPOZ TEDAVİSİNDE İZLENEN YOL NEDİR? Öncelikle tedaviye geçmeden yapılması gereken asgari incelemeler şunlardır; Vaginal muayene ve PAP smear, mammografi, kemik yoğunluğu ölçümü, Tam kan sayımı, kolesteroller, karaciğer enzimleri, tiroid hormonları. Bu araştırmalar belli aralıklarla bir tekrarlanır. Tedavide estrojen + progesteron hormonları kullanılabilir. Rahimi olmayan bayanlar için ise sadece estrojen hormonu yeterlidir. Son zamanlarda meme kanseri konusunda oluşan kuşkular çok dayanaklı olmasa da bu konuda rahatsızlık duyan kişilerde seçici estrojen reseptörlerini etkileyen yeni kuşak ilaçlar kullanılabilir. Menopozda hızlanan kemik erimesini durdurmak tedavinin en önemli kısmını oluşturur. Menopozda mutlaka kalsiyum desteği ve bunun emilimini arttıran D vitamini sağlanmalıdır. Menopoz belirtilerini ortadan kaldırmak için kullanılan estrojen hormonu aynı zamanda kemik erimesini durdurucu bir etkiye sahiptir. Estrojen kullanmayan ve kemik erimesine doğru bir gidiş saptanan bayanlar için ise aynı etkiye sahip fakat hormon olmayan diğer ilaçlar kullanılabilir. Bunun dışında kemik erimesini önlemeye yönelik olan egzersiz çeşitleri bir fizik-tedavi uzmanı tarafından bu bayanlara öğretilmeli ve bu egzersizler risk altındaki bu bayanların günlük programlarının bir parçası olmalıdır.